Abstract
As a significant complement to amino catalysts, phosphines are
versatile Lewis base catalysts capable of promoting a wide range
of diverse organic transformations. In particular, chiral phosphines
bearing a Brønsted acid moiety have recently emerged as
powerful bifunctional phosphine catalysts in asymmetric synthesis
and catalysis. In this account, we document our recent efforts on the
design and development of novel amino acid/dipeptide-based bifunctional
chiral phosphines, and their applications in enantioselective
(aza)-Morita-Baylis-Hillman (MBH) reactions and [3+2]-cycloaddition
reactions.
1 Introduction
2 Bifunctional Phosphine Catalysis
3 Novel Amino Acid Based Bifunctional Chiral Phosphines
3.1 Design of Amino Acid Derived Phosphines
3.2 Threonine Core as the Chiral Scaffold
3.3 Aza-MBH Reaction Promoted by Phosphine-Sulfonamide Catalysts
3.4 MBH Reaction Catalyzed by Phosphine-Thioureas
3.5 [3+2] Cycloadditions of Allenoates
to Acrylates/Acrylamides Promoted by Dipeptide-Derived
Phosphines
3.6 [3+2] Cycloaddition of the MBH
Adducts Catalyzed by Phosphine-Τhioureas
4 Conclusion and Outlook
Key words
amino acids - chiral phosphines - bifunctional
catalysts - aza-Morita-Baylis-Hillman
reaction - [3+2] cycloaddition
References
1a
Eder U.
Sauer G.
Wiechert R.
Angew. Chem., Int. Ed. Engl.
1971,
10:
496
1b
Hajos ZG.
Parrish DR.
J.
Org. Chem.
1974,
39:
1615
2a
List B.
Lerner RA.
Barbas CF.
J. Am.
Chem. Soc.
2001,
122:
2395
2b
Sakthivel K.
Notz W.
Bui T.
Barbas CF.
J. Am. Chem. Soc.
2001,
123:
5260
For selected reviews on proline catalysis, see:
2c
List B.
Synlett
2001,
1675
2d
List B.
Acc.
Chem. Res.
2004,
37:
548
2e
Mukherjee S.
Yang JW.
Hoffmann S.
List B.
Chem. Rev.
2007,
107:
5471
For our research on amino acid based
asymmetric catalysis, see:
3a
Jiang Z.
Liang Z.
Wu X.
Lu Y.
Chem. Commun.
2006,
2801
3b
Cheng L.
Han X.
Huang H.
Wong MW.
Lu Y.
Chem.
Commun.
2007,
4143
3c
Cheng L.
Wu X.
Lu Y.
Org.
Biomol. Chem.
2007,
5:
1018
3d
Wu X.
Jiang Z.
Shen H.-M.
Lu Y.
Adv. Synth. Catal.
2007,
349:
812
3e
Zhu Q.
Lu Y.
Chem. Commun.
2008,
6315
3f
Han X.
Kwiatkowski J.
Xue F.
Huang K.-W.
Lu Y.
Angew.
Chem. Int. Ed.
2009,
48:
7604
3g
Jiang Z.
Yang H.
Han X.
Luo J.
Wong MW.
Lu Y.
Org. Biomol. Chem.
2010,
8:
1368
3h
Zhu Q.
Lu Y.
Angew. Chem. Int. Ed.
2010,
49:
7753
3i
Zhu Q.
Lu Y.
Chem. Commun.
2010,
46:
2235
3j
Jiang Z.
Lu Y.
Tetrahedron Lett.
2010,
51:
1884
3k
Luo J.
Wang H.
Han X.
Xu L.-W.
Kwiatkowski J.
Huang K.-W.
Lu Y.
Angew. Chem.
Int. Ed.
2011,
50:
1861
For reviews on asymmetric catalysis
mediated by synthetic peptides see:
4a
Xu L.-W.
Luo J.
Lu Y.
Chem.
Commun.
2009,
1807
4b
Xu L.-W.
Lu Y.
Org. Biomol. Chem.
2008,
6:
2047
4c
Davie EAC.
Mennen SM.
Xu Y.
Miller SJ.
Chem.
Rev.
2007,
107:
5759
4d
Revell JD.
Wennemers H.
Curr.
Opin. Chem. Biol.
2007,
11:
269
4e
Berkessel A.
Curr.
Opin. Chem. Biol.
2003,
7:
409
4f
Miller SJ.
Acc. Chem. Res.
2004,
37:
601
4g
Tsogoeva SB.
Lett. Org. Chem.
2005,
2:
208
For selected examples involving peptide-based catalysis,
see:
4h
Gilbertson S.
Collibee S.
Agarkov A.
J.
Am. Chem. Soc.
2000,
122:
6522
4i
Gustafson J.
Lim D.
Miller SJ.
Science
2010,
328:
1251
4j
Fowler BS.
Mikochik Peter J.
Miller SJ.
J. Am. Chem. Soc.
2010,
132:
2870
4k
Fiori KW.
Puchlopek ALA.
Miller SJ.
Nature Chem.
2009,
1:
630
4l
Cowen BJ.
Saunders LB.
Miller SJ.
J. Am. Chem. Soc.
2009,
131:
6105
4m
Wiesner M.
Revell JD.
Wennemers H.
Angew. Chem.
Int. Ed.
2008,
47:
1871
4n
Wiesner M.
Revell JD.
Tonazzi S.
Wennemers H.
J. Am. Chem. Soc.
2008,
130:
5610
4o
Wiesner M.
Upert G.
Angelici G.
Wennemers H.
J. Am. Chem. Soc.
2010,
132:
6
4p
Tsogoeva SB.
Wei S.-W.
Tetrahedron:
Asymmetry
2005,
16:
1947
4q
Tsogoeva SB.
Jagtap SB.
Ardemasova ZA.
Kalikhevich VN.
Eur.
J. Org. Chem.
2004,
4014
4r
Xu Y.
Zou W.
Sundén H.
Ibrahem I.
Córdova A.
Adv.
Synth. Catal.
2006,
348:
418
4s
Martin HJ.
List B.
Synlett
2003,
1901
For reviews on phosphine catalysis,
see:
5a
Lu X.
Zhang C.
Xu Z.
Acc.
Chem. Res.
2001,
34:
535
5b
Methot JL.
Roush WR.
Adv.
Synth. Catal.
2004,
346:
1035
5c
Ye L.-W.
Zhou J.
Tang Y.
Chem.
Soc. Rev.
2008,
37:
1140
5d
Cowen BJ.
Miller SJ.
Chem.
Soc. Rev.
2009,
38:
3102
5e
Marinetti A.
Voituriez A.
Synlett
2010,
174
For reviews on bifunctional organocatalysts
bearing H-bond donors, see:
6a
Akiyama T.
Itoh J.
Fuchibe K.
Adv. Synth.
Catal.
2006,
348:
999
6b
Taylor MS.
Jacobsen EN.
Angew.
Chem. Int. Ed.
2006,
45:
1520
6c
Doyle AG.
Jacobsen EN.
Chem.
Rev.
2007,
107:
5713
6d
Yu X.
Wang W.
Chem. Asian. J.
2008,
3:
516
6e
Connon SJ.
Chem. Commun.
2008,
2499
7 For a recent review on multifunctional
chiral phosphine organocatalysts, see: Wei Y.
Shi M.
Acc. Chem. Res.
2010,
43:
1005
8a
Shi M.
Chen L.-H.
Chem.
Commun.
2003,
1310
8b
Shi M.
Chen L.-H.
Li C.-Q.
J.
Am. Chem. Soc.
2005,
127:
3790
8c
Shi M.
Ma G.-N.
Gao J.
J.
Org. Chem.
2007,
72:
9779
8d
Shi Y.-L.
Shi M.
Adv. Synth. Catal.
2007,
349:
2129
8e
Qi M.-J.
Ai T.
Shi M.
Li G.
Tetrahedron
2008,
64:
1181
8f
Guan X.-Y.
Jiang Y.-Q.
Shi M.
Eur.
J. Org. Chem.
2008,
2150
8g
Shi M.
Li
C.-Q.
Tetrahedron: Asymmetry
2005,
16:
1385
8h
Shi M.
Liu Y.-H.
Chen L.-H.
Chirality
2007,
19:
124
8i
Lei
Z.-Y.
Liu X.-G.
Shi M.
Zhao M.
Tetrahedron: Asymmetry
2008,
19:
2058
8j
Lei Z.-Y.
Ma G.-N.
Shi M.
Eur.
J. Org. Chem.
2008,
3817
8k
Shi M.
Chen
L.-H.
Teng W.-D.
Adv.
Synth. Catal.
2005,
347:
1781
8l
Liu Y.-H.
Chen L.-H.
Shi M.
Adv.
Synth. Catal.
2006,
348:
973
8m
Liu Y.-H.
Shi M.
Adv. Synth. Catal.
2008,
350:
122
8n
Jiang Y.-Q.
Shi Y.-L.
Shi M.
J.
Am. Chem. Soc.
2005,
127:
3790
8o
Ma G.-N.
Cao S.-H.
Shi M.
Tetrahedron:
Asymmetry
2009,
20:
1086
9
Cowen BJ.
Miller SJ.
J. Am. Chem. Soc.
2007,
129:
10988
10
Fang Y.-Q.
Jacobsen EN.
J. Am. Chem. Soc.
2008,
130:
5660
11
Matsui K.
Takizawa S.
Sasai H.
Synlett
2006,
761
12
Ito K.
Nishida K.
Gotanda T.
Tetrahedron
Lett.
2007,
48:
6147
13
Yuan K.
Zhang L.
Song H.-L.
Hu Y.
Wu X.-Y.
Tetrahedron
Lett.
2008,
49:
6262
14a
Garnier J.-M.
Anstiss C.
Liu F.
Adv. Synth. Catal.
2009,
351:
331
14b
Garnier J.-M.
Liu F.
Org. Biomol. Chem.
2009,
7:
1272
15a
Ramasastry SSV.
Zhang H.
Tanaka F.
Barbas
CF.
J. Am. Chem.
Soc.
2007,
129:
288
15b
Ramasastry SSV.
Albertshofer K.
Utsumi N.
Tanaka F.
Barbas CF.
Angew.
Chem. Int. Ed.
2007,
46:
5572
16 For details of the synthesis of phosphine-sulfonamide catalysts,
see ref. 19.
17
Kawamura K.
Fukuzawa H.
Hayashi M.
Org.
Lett.
2008,
10:
3509
For reviews on the MBH reactions,
see:
18a
Basavaiah D.
Reddy BS.
Badsara SS.
Chem. Rev.
2010,
110:
5447
18b
Langer P.
Angew.
Chem. Int. Ed.
2000,
39:
3049
18c
Basavaiah D.
Rao AJ.
Satyanarayana T.
Chem.
Rev.
2003,
103:
811
18d
Masson G.
Housseman C.
Zhu J.
Angew.
Chem. Int. Ed.
2007,
46:
4614
18e
Basavaiah D.
Rao KV.
Reddy RJ.
Chem.
Soc. Rev.
2007,
36:
1581
18f
Shi Y.-L.
Shi M.
Eur. J. Org. Chem.
2007,
2905
18g
Ma G.-N.
Jiang J.-J.
Shi M.
Wei Y.
Chem. Commun.
2009,
5496
18h
Declerck V.
Martinez J.
Lamaty F.
Chem.
Rev.
2009,
109:
1
18i
Wei Y.
Shi M.
Acc. Chem. Res.
2010,
43:
1005 For reports on enantioselective Rauhut-Currier
reaction, see:
18j
Aroyan CE.
Miller SJ.
J.
Am. Chem. Soc.
2007,
129:
256
18k
Seidel F.
G ladysz JA.
Synlett
2007,
986
18l
Gong J.-J.
Li T.-Z.
Pan K.
Wu
X.-Y.
Chem. Commun.
2011,
47:
1491
19
Zhong F.
Wang Y.
Han X.
Huang G.-W.
Lu Y.
Org. Lett.
2011,
13:
1310
20a
Krishna PR.
Kannan V.
Reddy PVN.
Adv. Synth. Catal.
2004,
346:
603
20b
Xu J.
Guan Y.
Yang S.
Ng Y.
Peh G.
Tan C.-H.
Chem.
Asian J.
2006,
1:
724
20c
Yuan K.
Song H.-L.
Hu Y.
Wu X.-Y.
Tetrahedron
2009,
65:
8185
20d
Gong J.-J.
Yuan K.
Wu X.-Y.
Tetrahedron:
Asymmetry
2009,
20:
2117
21
Han X.
Wang Y.
Zhong F.
Lu Y.
Org.
Biomol. Chem.
2011,
9:
6734
22
Iwabuchi Y.
Nakatani M.
Yokoyama N.
Hatakeyama S.
J. Am. Chem. Soc.
1999,
121:
10219
23a
Nakano A.
Ushiyama M.
Iwabuchi Y.
Hatakeyama S.
Adv.
Synth. Catal.
2005,
347:
1790
23b
Nakano A.
Kawahara S.
Akamatsu S.
Morokuma K.
Nakatani M.
Iwabuchi Y.
Takahashi K.
Ishihara J.
Hatakeyama S.
Tetrahedron
2006,
62:
381
24
Zhong F.
Chen G.-Y.
Lu Y.
Org.
Lett.
2011,
13:
82
25a
Zhang C.
Lu X.
J.
Org. Chem.
1995,
60:
2906
25b
Xu Z.
Lu X.
J. Org. Chem.
1998,
63:
5031
25c
Lu Z.
Zheng S.
Zhang X.
Lu X.
Org. Lett.
2008,
10:
3267
25d
Zheng S.
Lu X.
Org. Lett.
2008,
10:
4481
25e
Du Y.
Lu X.
J. Org. Chem.
2003,
68:
6463
25f
Xu Z.
Lu X.
Tetrahedron Lett.
1999,
40:
549
Only unsubstituted acrylates and
maleate found limited uses in the asymmetric [3+2] annulations
see:
26a
Zhu G.
Chen Z.
Jiang Q.
Xiao D.
Cao P.
Zhang X.
J.
Am. Chem. Soc.
1997,
119:
3836
26b
Voituriez A.
Panossian A.
Fleury-Brégeot N.
Retailleau P.
Marinetti A.
J. Am. Chem. Soc.
2008,
130:
14030
27
Han X.
Wang Y.
Zhong F.
Lu Y.
J.
Am. Chem. Soc.
2011,
133:
1726
For selected examples utilizing α,β-unsaturated
1-acyl-3,5-dimethylpyrazoles in asymmetric synthesis see:
28a
Sibi MP.
Shay JJ.
Liu M.
Jasperse CP.
J.
Am. Chem. Soc.
1998,
120:
6615
28b
Kashima C.
Fukusaka K.
Takahashi K.
Yokoyama Y.
J. Org. Chem.
1999,
64:
1108
28c
Itoh K.
Kanemasa S.
J. Am. Chem. Soc.
2002,
124:
13394
28d
Ishihara K.
Fushimi M.
Org. Lett.
2006,
8:
1921
28e
Sibi MP.
Itoh K.
J. Am. Chem.
Soc.
2007,
129:
8064
28f
Ishihara K.
Fushimi M.
J. Am. Chem. Soc.
2008,
130:
7532
28g
Minakata S.
Murakami Y.
Tsuruoka R.
Kitanaka S.
Komatsu M.
Chem.
Commun.
2008,
6363
29
Han X.
Wang S.-X.
Zhong F.
Lu Y.
Synthesis
2011,
1859
30
Kashima C.
Harada H.
Kita I.
Fukuchi I.
Hosomi A.
Synthesis
1994,
61
31
Kashima C.
Fukuchi I.
Takahashi K.
Hosomi A.
Heterocycles
1994,
38:
1407
32a
Kashima C.
Kita I.
Takahashi K.
Hosomi A.
J.
Heterocycl. Chem.
1995,
32:
25
32b
Kashima C.
Kita I.
Takahashi K.
Hosomi A.
J. Heterocycl. Chem.
1995,
32:
723
For phosphine-promoted cycloadditions
of MBH adducts, see:
33a
Du Y.
Lu X.
Zhang C.
Angew.
Chem. Int. Ed.
2003,
42:
1035
33b
Du Y.
Feng J.
Lu X.
Org.
Lett.
2005,
7:
1987
33c
Feng J.
Lu X.
Kong A.
Han X.
Tetrahedron
2007,
63:
6035
33d
Lu X.
Zeng S.
Org. Lett.
2008,
10:
4481
33e
Lu X.
Zeng S.
Tetrahedron Lett.
2009,
50:
4532
33f
Xie P.
Huang Y.
Chen R.
Org.
Lett.
2010,
10:
3768
33g
Chen Z.
Zhang J.
Chem. Asian J.
2010,
5:
1542
33h
Tian J.
Zhou R.
Sun H.
Song H.
He Z.
J. Org. Chem.
2011,
76:
2374
34 During the preparation of our manuscript
a similar example appeared in the literature, see: Tan B.
Candeias CF.
Barbas CF.
J. Am. Chem. Soc.
2011,
133:
4672
35
Zhong F.
Han X.
Wang Y.
Lu Y.
Angew. Chem. Int. Ed.
2011,
50:
7837
36a
Bond RF.
Boeyens JCA.
Holzapfel CW.
Steyn PS.
J. Chem. Soc., Perkin
Trans. 1
1979,
1751
36b
Polonsky JM.
Merrien MA.
Prange T.
Pascard C.
J. Chem.
Soc., Chem. Commun.
1980,
601
36c
Mugishima T.
Tsuda M.
Kasai Y.
Ishiyama H.
Fukushi E.
Kawabata J.
Watanabe M.
Akao K.
Kobayashi J.
J. Org. Chem.
2005,
70:
9430
36d
Greshock TJ.
Grubbs AW.
Jiao P.
Wicklow DT.
Gloer JB.
Williams RM.
Angew.
Chem. Int. Ed.
2008,
47:
3573
36e
Tsukamoto S.
Kawabata T.
Kato H.
Greshock TJ.
Hirota H.
Ohta T.
Williams RM.
Org.
Lett.
2009,
11:
1297
36f
Miller KA.
Tsukamoto S.
Williams RM.
Nature Chem.
2009,
1:
63