Synthesis, Inhaltsverzeichnis REVIEW © Georg Thieme Verlag Stuttgart ˙ New York Synthesis of Oximinotyrosine-Derived Marine Natural Products Fabia Hentschel, Thomas Lindel*Institute of Organic Chemistry, TU Braunschweig, Hagenring 30, 38106 Braunschweig, Germany Fax: +49(531)3917744; e-Mail: th.lindel@tu-bs.de; Artikel empfehlen Abstract Artikel einzeln kaufen Alle Artikel dieser Rubrik Abstract This review article gives a detailed account on the synthesis of oximinotyrosine-derived marine natural products from sponges of the order Verongida. Oxidation of the amino group of the underlying bromotyrosine building block to the oxime gives rise to unique chemistry. One of the key features of the peptide-like bromotyrosine compounds is their ability to undergo cyclization to spiroisoxazolines and to form diaryl ether linkages. 1 Introduction 2 Open-Chain α-Oximinoamides 2.1 Psammaplin A 2.2 Spermatinamine, Purealidin, Verongamine 2.3 Psammaplysenes 3 Macrocyclic α-Oximinoamides 3.1 Bastadins 3.2 Bastadin Models 4 Spirocyclized α-Oximinoamides 4.1 Aerothionin 4.2 Calafianin 4.3 Purealin A 4.4 Psammaplysin 5 Aeroplysinin-1 6 Summary and Challenges Key words marine natural products - bromotyrosine - spirocyclization - diaryl ether - oxime Volltext Referenzen References 1 Peng J. Li J. Hamann MT. The Alkaloids: Chemistry and Biology 2005, 61: 59-262 2 Rahboek L. Christophersen C. The Alkaloids: Chemistry and Biology 2001, 57: 185-233 3 Harayama Y. Kita Y. Curr. Org. Chem. 2005, 9: 1567 4 Fan H. Peng J. Hamann MT. Hu J.-F. Chem. Rev. 2008, 108: 264 5a Thompson JE. Barrow KD. Faulkner DJ. Acta Zoolog. 1983, 64: 199 5b Simmons TL. Coates RC. Clark BR. Engene N. Gonzalez D. Ewquenazi E. Dorrestein PC. Gerwick WH. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 2008, 105: 4587 6 Fattorusso E. Minale L. Sodano G. J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1970, 751 7 Sharma GM. Burkholder PR. Tetrahedron Lett. 1967, 8: 4147 8a Tymiak A. Rinehart KL. J. Am. Chem. Soc. 1981, 103: 6763 8b Carney JR. Rinehart KL. J. Nat. Prod. 1995, 58: 971 9a Fattorusso E. Minale L. Sodano G. Moody K. Thomson RH. J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1970, 752 9b Moody K. Thomson RH. Fattorusso E. Minale L. Sodano G. J. Chem. Soc., Perkin Trans. 1 1972, 18 10 Kobayashi J. Honma K. Sasaki T. Tsuda M. Chem. Pharm. Bull. 1995, 43: 403 11 König GM. Wright AD. Heterocycles 1993, 36: 1351 12 Kijjoa A. Watanadilok R. Sonchaeng P. Silva AMS. Eaton G. Herz W. Z. Naturforsch. C 2001, 56: 1116 13 de Lira TO. Berlinck RGS. Nascimento GGF. Hajdu E. J. Braz. Chem. Soc. 2006, 17: 1233 14 Hernández-Guerrero CJ. Zubía E. Ortega MJ. Carballo JL. Bioorg. Med. Chem. 2007, 15: 5275 15 Tilvi S. Rodrigues C. Naik CG. Parameswaran PS. Wahidhulla S. Tetrahedron 2004, 60: 10207 16 Buchanan MS. Carroll AR. Wessling D. Jobling M. Avery VM. Davis RA. Feng Y. Hooper JNA. Quinn RJ. J. Nat. Prod. 2009, 72: 973 17 Encarnación RD. Sandoval E. Malmstrøm Christophersen C. J. Nat. Prod. 2000, 63: 874 18a Rotem M. Carmely S. Kashman Y. Loya Y. Tetrahedron 1983, 39: 667 18b Roll DM. Chang CWJ. Scheuer PJ. Gray GA. Shoolery JN. Matsumoto GK. Van Duyne GD. Clardy J. J. Am. Chem. Soc. 1985, 107: 2916 18c Copp BR. Ireland DM. Barrows LR. J. Nat. Prod. 1992, 55: 822 18d Tsukamoto S. Kato H. Hirota H. Fusetani N. Tetrahedron 1996, 52: 8181 18e Liu S. Fu X. Schmitz FJ. Kelly-Borges M. J. Nat. Prod. 1997, 60: 614 19 McMillan JA. Paul IC. Goo YM. Rinehart KL. Krueger WC. Pschigoda LM. Tetrahedron Lett. 1981, 22: 39 20 Gopichand Y. Schmitz FJ. Tetrahedron Lett. 1979, 20: 3921 21a Marfey P. Carlsberg Res. Commun. 1984, 49: 591 21b Bhushan B. Brückner H. Amino Acids 2004, 27: 231 22 Rogers EW. de Oliveira MF. Berlinck RGS. König GM. Molinski TF. J. Nat. Prod. 2005, 68: 891 23 Quiñoà E. Crews P. Tetrahedron Lett. 1987, 28: 3229 24 Rodriguez AD. Akee RK. Scheuer PJ. Tetrahedron Lett. 1987, 28: 4989 25 Kim D. Lee IS. Jung JH. Yang S.-I. Arch. Pharm. Res. 1999, 22: 25 26a Nicolaou KC. Hughes R. Pfefferkorn JA. Barluenga S. Roecker AJ. Chem. Eur. J. 2001, 7: 4280 26b Nicolaou KC. Hughes R. Pfefferkorn JA. Barluenga S. Chem. Eur. J. 2001, 7: 4296 27 Piña IC. Gautschi JT. Wang G.-Y.-S. Sanders ML. Schmitz FJ. France D. Cornell-Kennon S. Sambucetti LC. Remiszewski SW. Perez LB. Bair KW. Crews P. J. Org. Chem. 2003, 68: 3866 28 Godert AM. Angelino N. Woloszynska-Read A. Morey SR. James SR. Karpf AR. Sufrin JR. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2006, 16: 3330 29 Kim DH. Shin J. Kwon HJ. Exp. Mol. Med. 2007, 39: 47 30 Hoshino O. Murakata M. Yamada K. Bioorg. Med. Chem. Lett. 1992, 2: 1561 31 Klein C. Schulz G. Steglich W. Liebigs Ann. Chem. 1983, 1638 32 Brownbridge P. Jowett IC. Synthesis 1988, 252 33 McCulloch MWB. Coombs GS. Banerjee N. Bugni TS. Cannon KM. Harper MK. Veltri CA. Virshup DM. Ireland CM. Bioorg. Med. Chem. 2009, 17: 2189 34a Kahr K. Berther C. Chem. Ber. 1960, 93: 132 34b Gundermann KD. Cohnen W. Alles HU. Chem. Ber. 1964, 97: 647 35 Romão CC. Kühn FE. Herrmann WA. Chem. Rev. 1997, 97: 3197 36 Boehlow TR. Harburn JJ. Spilling CD. J. Org. Chem. 2001, 66: 3111 37 Buchanan MS. Carroll AR. Fechner GA. Boyle A. Simpson MM. Addepalli R. Avery VM. Hooper JNA. Su N. Chen H. Quinn RJ. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2007, 17: 6860 38 García J. Pereira R. de Lera AR. Tetrahedron Lett. 2009, 50: 5028 39a Kijjoa A. Bessa J. Watanadilok R. Sawangwong P. Nascimento MSJ. Pedro M. Silva AMS. Eaton G . van Soest R. Herz W. Z. Naturforsch. B 2005, 60: 904 39b Buchanan MS. Carroll AR. Fechner GA. Boyle A. Simpson MM. Addepalli R. Avery VM. Hooper A. Cheung T. Chen H. Quinn RJ. J. Nat. Prod. 2008, 71: 1066 40a Yoshida M. Yamaguchi K. Chem. Pharm. Bull. 2008, 56: 1362 40b Ullah N. Arafeh KM. Tetrahedron Lett. 2009, 50: 158 41a Nakamura E. Tetrahedron Lett. 1981, 22: 663 41b Plantier-Royon R. Anker D. Robert-Baudouy J. J. Carbohydr. Chem. 1991, 10: 239 42 Bailey KL. Molinski TF. Tetrahedron Lett. 2002, 43: 9657 43 Ogamino T. Ishikawa Y. Nishiyama S. Heterocycles 2003, 61: 73 44 Harburn JJ. Rath NP. Spilling CD. J. Org. Chem. 2005, 70: 6398 45a Wasserman HH. Wang J. J. Org. Chem. 1998, 63: 5581 45b Wasserman HH. Ennis DS. Power PL. Ross MJ. J. Org. Chem. 1993, 58: 4785 46 Mierzwa R. King A. Conover MA. Tozzi S. Puar MS. Patel M. Coval SJ. Pomponi SA. J. Nat. Prod. 1994, 57: 175 47 Schroeder FC. Kau TR. Silver PA. Clardy J. J. Nat. Prod. 2005, 68: 574 48a Georgiades SN. Clardy J. Org. Lett. 2005, 7: 4091 48b Georgiades SN. Clardy J. Org. Lett. 2006, 8: 4251 49 Shinde PB. Lee YM. Hung T. Hong J. Lee C.-O. Jung JH. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2008, 18: 6414 50 Shin J. Lee H.-S. Seo Y. Rho J.-R. Cho KW. Paul VJ. Tetrahedron 2000, 56: 9071 51a Kazlauskas R. Lidgard RO. Murphy PT. Wells RJ. Bount JF. Aust. J. Chem. 1981, 34: 765 51b Greve H. Kehraus S. Krick A. Kelter G. Maier A. Fiebig H.-H. Wright AD. König GM. J. Nat. Prod. 2008, 71: 309 ; and references cited therein 52a Mack M. Molinski TF. Buck ED. Pessah IN. J. Biol. Chem. 1994, 269: 23236 52b Yang T. Esteve E. Pessah IN. Molinski TF. Allen PD. Lopez JR. Am. J. Physiol. 2007, 292: C1591 53a Butler MS. Lim TK. Capon RJ. Hammond LS. Aust. J. Chem. 1991, 44: 287 53b Pettit GR. Butler MS. Williams MD. Filiatrault MJ. Pettit RK. J. Nat. Prod. 1996, 59: 927 53c Masuno MN. Hoepker AC. Pessah IN. Molinski TF. Mar. Drugs 2004, 2: 176 54a Noda H. Niwa M. Yamamura S. Tetrahedron Lett. 1981, 22: 3247 54b Nishiyama S. Yamamura S. Tetrahedron Lett. 1982, 23: 1281 54c Nishiyama S. Suzuki T. Yamamura S. Chem. Lett. 1982, 1851 55 Guo Z. Machiya K. Salamonczyk GM. Sih CJ. J. Org. Chem. 1998, 63: 4269 56a Forrester AR. Thomson RH. Woo SO. J. Chem. Soc., Perkin Trans. 1 1975, 2340 56b Shiba T. Cahnman HJ. J. Org. Chem. 1984, 29: 3061 57a Kotoku N. Tsujita H. Hiramatsu A. Mori C. Koizumi N. Kobayashi M. Tetrahedron 2005, 61: 7211 57b Kotoku N. Hiramatsu A. Tsujita H. Hirakawa Y. Sanagawa M. Aoki S. Kobayashi M. Arch. Pharm. Chem. Life Sci. 2008, 341: 568 58a Nicolaou KC. Takayanagi M. Jain NF. Natarajan S. Koubis AE. Bando T. Ramanjulu JM. Angew. Chem. Int. Ed. 1998, 37: 2717 58b Nicolaou KC. Boddy CNC. Li H. Koumbis AE. Hughes R. Natarajan S. Jain NF. Ramanjulu JM. Bräse S. Solomon ME. Chem. Eur. J. 1999, 5: 2602 59 Frlan R. Kikelj D. Synthesis 2006, 2271 60a Couladouros EA. Moutsos VI. Tetrahedron Lett. 1999, 40: 7023 60b Couladouros EA. Moutsos VI. Tetrahedron Lett. 1999, 40: 7027 60c Couladouros EA. Pitsinos EN. Moutsos VI. Sarakinos G. Chem. Eur. J. 2005, 11: 406 61 Shivers JC. Hauser CR. J. Am. Chem. Soc. 1947, 69: 1264 62 Bailey KL. Molinski TF. J. Org. Chem. 1999, 64: 2500 63 Corey EJ. Choi S. Tetrahedron Lett. 1993, 34: 6969 64 Masuno MN. Pessah IN. Olmstead MM. Molinski TF. J. Med. Chem. 2006, 49: 4497 65a Masuno MN. Molinski TF. Tetrahedron Lett. 2001, 42: 8263 65b Masuno MN. Molinski TF. J. Nat. Prod. 2003, 66: 112 66 Nesmeyanov AN. Vol’kenau NA. Bolesova IN. Shul’pina LS. Akad. Nauk. SSSR 1980, 254: 1408 67 Segal JA. J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1985, 1338 68a Pearson AJ. Park JG. Yang SH. Chuang YH. J. Chem. Soc., Chem. Commun. 1989, 1363 68b Pearson AJ. Cui S. Tetrahedron Lett. 2005, 46: 2639 ; and references cited therein 68c West CW. Rich DH. Org. Lett. 1999, 1: 1819 68d Lee K. J. Korean Chem. Soc. 1999, 43: 732 68e Marchetti A. Ontoria J. M. Matassa V. G. Synlett 1999, 1000 68f Venkatraman S. Njoroge FG. Girijavallabhan VM. Madison VS. Yao NH. Prongay AJ. Butkiewicz N. Pichardo J. J. Med. Chem. 2005, 48: 5088 69 Leone-Stumpf D. Lindel T. Chem. Eur. J. 2001, 7: 3961 70 Leone-Stumpf D. Lindel T. Eur. J. Org. Chem. 2003, 1853 71 Schmid A. Lindel T. Angew. Chem. Int. Ed. 2004, 43: 1581 ; Angew. Chem. 2004, 115, 1607 72 Schmid A. Piotrowski H. Lindel T. Eur. J. Inorg. Chem. 2003, 2255 73 Schmid A. Dissertation LMU; Munich (Germany): 2005. 74 Forrester AR. Thomson RH. Woo S.-O. J. Chem. Soc., Perkin Trans. 1 1975, 2348 75 Forrester AR. Thomson RH. Woo S.-O. Justus Liebigs Ann. Chem. 1978, 66 76a Nishiyama S. Yamamura S. Tetrahedron Lett. 1983, 24: 3351 76b Nishiyama S. Yamamura S. Bull. Chem. Soc. Jpn. 1985, 58: 3453 77a Murakata M. Yamada K. Hoshino O. Tetrahedron 1996, 52: 14713 77b Murakata M. Tamura M. Hoshino O. J. Org. Chem. 1997, 62: 4428 78 Ogamino T. Nishiyama S. Tetrahedron Lett. 2005, 46: 1083 79 Bardhan S. Schmitt DC. Porco JA. Org. Lett. 2006, 8: 927 80 Li C. Pace E. Liang M.-C. Lobkovsky E. Gilmore TD. Porco JA. J. Am. Chem. Soc. 2001, 123: 11308 81 Yamashita Y. Kobayashi S. J. Am. Chem. Soc. 2004, 126: 11279 82 Morley JS. Dutta AS. J. Chem. Soc. C 1971, 17: 2896 83a Beil W. Jones PG. Nerenz F. Winterfeldt E. Tetrahedron 1998, 54: 7273 83b Goldenstein K. Fendert T. Proksch P. Winterfeldt E. Tetrahedron 2000, 56: 4173 84 Kaçan M. Koyuncu D. McKillop A. J. Chem. Soc., Perkin Trans. 1 1993, 1771 85 Hirotani S. Kaji E. Tetrahedron 1999, 55: 4255 86 Nakamura H. Wu H. Kobayashi J. Nakamura Y. Ohizumi Y. Tetrahedron Lett. 1985, 26: 4517 87 Fang Y.-I. Yokota E. Mabuchi I. Nakamura H. Ohizumi Y. Biochemistry 1997, 36: 15561 88 Zhu G. Yang F. Balachandran R. Höök P. Vallee RB. Curran DP. Day BW. J. Med. Chem. 2006, 49: 2063 89 Smietana M. Gouverneur V. Mioskowski C. Tetrahedron Lett. 1999, 40: 1291 90 Nicholas GM. Eckman LL. Ray S. Hughes RO. Pfefferkorn JA. Barluenga S. Nicolaou KC. Bewley CA. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2002, 12: 2487 91a Cosulich DB. Lovell FM. J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1971, 397 91b Mazzarella L. Puliti R. Gazz. Chim. Ital. 1972, 102: 391 92 Andersen RJ. Faulkner DJ. J. Am. Chem. Soc. 1975, 97: 936 93 Julian PL. Sturgis BM. J. Am. Chem. Soc. 1935, 57: 1126 94 Ogamino T. Nishiyama S. Tetrahedron 2003, 59: 9419 95 Ogamino T. Obata R. Nishiyama S. Tetrahedron Lett. 2006, 47: 727 96 Thoms C. Ebel R. Proksch P. J. Chem. Ecol. 2006, 32: 97 ; and references cited therein 97 Puyana M. Fenical W. Pawlik JR. Mar. Ecol. Progr. Ser. 2003, 246: 127 98 Hinterding K. Knebel A. Herrlich P. Waldmann H. Bioorg. Med. Chem. 1998, 6: 1153 99 Córdoba R. Tormo NS. Medarde AF. Plumet J. Bioorg. Med. Chem. 2007, 15: 5300 100a Takada N. Watanabe R. Suenaga K. Yamada K. Ueda K. Kita M. Uemura D. Tetrahedron Lett. 2001, 42: 5265 100b Hayakawa I. Teruya T. Kigoshi H. Tetrahedron Lett. 2006, 47: 155 100c Kita M. Tsunematsu Y. Hayakawa I. Kigoshi H. Tetrahedron Lett. 2008, 49: 5383 101 Motti CA. Freckelton MI. Tapiolas D. Willis RH. J. Nat. Prod. 2009, 72: 290 102 Jang J.-H. van Soest RWM. Fusetani N. Matsunaga S. J. Org. Chem. 2007, 72: 1211